وجود پیشرفت های روز افزون در صنعت شیمی باعث به وجود آمدن مواد جدید و کاربردی مانند اسپیسر پلاستیکی می شود که کمک زیادی در تولید ابزار مورد نیاز انسان محسوب می گردد. یکی از پرکاربرد ترین مواد اولیه در صنایع، ترموست می باشد که برای تولید بسیاری از وسایل مورد استفاده قرار می گیرد.
ترموست چیست؟
ترموست یا نام ساده تر آن گرما سخت٬به پلیمر هایی گفته می‌شود که در اثر اعمال حرارت به پیوندهای عرضی٬واکنش های شیمیایی ایجاد می‌کنند. در ابتدا به حالت مایع می باشد و پس از تماس با هاردنر حالت سخت پیدا می کند. پایه شیمیایی این محصول پیوند کووالانسی می باشد که در میان مولکول های تشکیل دهنده آن شکل گرفته است. ماده پلیمری باید با مقدار مشخصی از هاردنر مخلوط گردد تا به نتیجه دلخواه برسد و میزان سختی مورد نظر را داشته باشد.
انواع ترموست
ترموست ها دارای انواع مختلفی می باشند که از لحاظ ساختاری و فرمول شیمیایی با یکدیگر تفاوت دارند و در نتیجه عملکردهای گوناگونی را نتیجه می دهند. در ادامه توضیح مختصری در رابطه با هر یک از ترموست ها ارائه خواهد شد.
پلی اورتان ها
این نوع ترموست به خوبی سفت می شود و استقامت بالایی در مقابل اثرات ناشی از مواد اسیدی و بازی و انواع حلال ها دارد که شامل چند زیر مجموعه از قبیل فوم های نرم و سبک، پلاستیک(ضایعات پلاستیک) نرم و سخت می شود.
رزین های فنولیک
این ماده با استفاده از کاتالیزور های مخصوصی به وجود می‌آید که در واکنش میان فنول و فرمالدهید شرکت می کنند که نوع کاتالیزور استفاده شده می تواند در رفتار فنولیک اثرگذار بوده و آن را به دو دسته رزول و نووالاک گروه بندی نماید. فنولیک ها از پر استفاده ترین نوع ترموست ها هستند که در صنعت تولید سپر حرارتی بیشترین کاربرد را دارند.
رزین های آلکید
نمونه دیگری از ترموست ها با نام رزین آلکید شناخته می شوند که از طریق به وجود آمدن فعالیت تراکمی میان اسید های چرب و نوع مخصوصی الکل شکل می گیرند. کاربرد رزین آلکیدی در تولید رنگ پایه مانند رنگ های مورد استفاده در صنعت اتومبیل سازی می باشد.
پلی استرهای اشباع شده
این پلی استرها به صورت مایع هستند که امکان حل شدن در ماده ای به نام مونومر استایرن را دارند و در هنگام مخلوط شدن با این ماده رقیق تر می شوند. در صورت لزوم می توان این پلی استرها را به حالت سخت تبدیل کرد.
دی آلیل فتالات
این ترموست بیشترین استفاده را در صنایع مانند قوطی کلید پریز به خود اختصاص داده است، به حالت مایع موجود می باشد و میزان ویسکوزیته شدن آن در حد متوسطی است. وزن مولکولی این ماده بسیار پایین می باشد اما امکان تقویت آن وجود دارد و در نتیجه انجام این عمل، می توان محصولاتی را تولید کرد که دارای چگالی بیشتری می باشند.
آمینو رزین ها
این ماده نیز مانند دیگر انواع ترموست ها حالت مایع داشته و شامل دو دسته بندی رزین مایع و رزین اوره می باشد. ساختار مولکولی این رزین در اثر فعالیت های واکنشی که در میان موادی مانند ملامین با فرمالدهید رخ می دهد تشکیل شده است. میزان استفاده از این رزین در صنایع مختلف بسیار کم است و به همین دلیل اغلب در دسته بندی رزین های فنولیک قرار می گیرد. این ماده دارای رنگی تیره است و در نتیجه از آن برای ساختن قطعاتی که تیره هستند استفاده می شود.
ویژگی ترموست ها
- نقش ایفا کردن ترموست ها در تولید بسیاری از وسایل و ابزار پر استفاده
- پایداری زیاد در مقابل حرارت های بالا
- تغییر حالت ندادن در دمای بالا و باقی ماندن در شکل اولبه خود
- عدم انجام واکنش جدید در معرض تماس با مواد شیمیایی
- نشان دادن بهترین عملکرد در مقابل خم و خیزش
- استحکام و مقاومت بالا در برابر فشار زیاد و شرایط حوی نامساعد
معایب ترموست ها
ترموست دارای طول عمر بالایی نمی باشد و ممکن است پس از گذشت مدت زمان نه چندان طولانی غیر قابل استفاده گردد. از دیگر معایب این ماده می توان به تولید curing agent اشاره نمود.
کاربرد ترموست ها
از جمله کاربرد های مهم ترموست می توان به استفاده از آن در تولید رنگ پلی استر اشاره نمود. از ترموست در ساختن چسب چوب و چسب بتن و انواع چسب های صنعتی استفاده می شود. این ترکیب شیمیایی در صنعت پزشکی کاربرد بسیاری دارد و می توان برای ساختن اعضای بدن مانند قلب و ریه مصنوعی و کاشت دندان از آن استفاده نمود.
بسیاری از پلاستیک های فوران با استفاده از از این ماده ساخته می شوند. کفپوش های ورزشی که در ورزشگاه ها و مکان های بازی کودکان مورد استفاده قرار می گیرند با به کارگیری ترموست به وجود می آیند.
بدون دیدگاه